کشت چاودار به منظور قصیل و تهیه دانه متداول است و علوفه خوش خوراک دارد قدرت تحمل به سرمای چاودار بیشتر از گندم و جو است .
گیاه شناسی چاودار :
از خانواده گندمیان ، یکساله روز بلند و دگرگشن است . ویژگی ظاهری آن شبیه گندم است ارتفاع ساقه چاودار بلند تر از گندم است و از 60 تا 200 سانتی می رسد . قدرت پنجه زنی آن کمتر از گندم است و سیستم ریشه ای چاودار انبوه و گسترده تر از گندم و جو است . گل آذین چاودار سنبله مرکب است و در هر پلکان محور سنبله سنبلک چسبیده که سنبلک وسطی عقیم و دو گلچه کناری بارور می شوند . هر گلچه دارای سه پرچم است که به هنگام رسیدن دانه گرده از گل خارج شده و گرده ها را در خارج گل آزاد می سازد . کلاله درشاخه ای پر مانند مادگی به منظور دریافت دانه گرده از گلچه خارج می شود .
کاشت، داشت و برداشت :
قدرت تحمل به سرمای چاودار بیشتر از گندم و جو است در مناطقی که سرمای زمستان به قدری زیاد است که امکان کشت گندم و جــو وجود ندارد جایگزین مناسبی برای آنها مبباشد . مقاومت چاودار در مقابل گرما کمتر از گندم و طول دوره زندگی آن نیز کوتاهتر است . این گیاه را میتوان تا ارتفاع 2400 متری کشت نمود و در خاک های اسیدی نیز امکان کشت چاودار هست کلیه عملیات زراعی چاودار شبیه گندم و جو می باشد . زمان کاشت اویل پاییز و میزان بذر مورد نیاز بسته به نحو کشت 110 تا 200 کیلوگرم در هکتار در نظر گرفته می شود . بعد از هر چین برداری مقدار 100 – 50 کیلوگرم اوره به عنوان سرک استفاده می شود . این گیاه بعد از سبز شدن به سرعت رشد کرده بطوریکه از علوفه آن در اواخر بهمن ماه بخوبی می توان استفاده کرد .
مقدار محصول 24 – 12 تن علوفه سبز در هکتار میباشد دانه چاودار برای آرد نان ـ آبجو ـ نان ترد ـ برخی ویسکی ها و ودکاها و علوفه استفاده میشود . چاودار مقاوم ترین غله نسبت به سرماست.
دانه های چاودار مانند گندم ولی لاغر و کشیده است .
حداقل دما برای جوانه زنی دانه چاودار 5 – 3 درجه سانتیگراد است و با شرایط آب و هوایی نامساعد و خاک های فقیر و غیر حاصلخیز و شنی سازگاری نشان میدهد .
میزان تولید دانه چاودار در سال 2020 در جهان 15 میلیون تن که 9/8 میلیون تن آن در اتحادیه اروپا تولید شده است .
چاودار گیاه بومی آسیای مرکزی ، سوریه و ایران است .
طول دوره زندگی چاودار پاییــــزه 280 – 270 روز و نیاز گرمایــــی آن 2000 – 1750 درجه روز میباشــد. PH رشد 8 – 4 می باشد.
متوسط عملکرد جهانی دانه 2440 کیلوگرم در هکتار و عملکرد در کشورهای اروپایی 5-3 تن در هکتار است . ریزش دانه به دلیل عدم پوشش کامل دانه به نسبت گندم بالاست .
چاودار در اراضی فقیر و شنی کشت می شود و نسبت دانه به کاه یک به 3-3/5 می باشد .
